BİLECİK

BİLECİK

YÜZÖLÇÜMÜ: 4.307 km²

NÜFUS: 203.849 (2011)

İL TRAFİK NO: 11

İLÇELER: Bilecik (merkez), Bozüyük, Gölpazarı, Osmaneli, Pazaryeri, Söğüt, Yenipazar.

İLGİ ÇEKİCİ YERLER: Osman Gazi Camisi, Orhan Gazi Camisi ve İmareti, Şeyh Edebali ve Mal Hatun Türbeleri, Köprülü Mehmed Paşa Camisi, Vezirhan olarak da bilinen Köprülü Kervansarayı, Kaplıkaya Mezarları, Kasım Paşa Külliyesi, Rüstem Paşa Camisi, Gülalan Köşkü, Yediler ve Ertuğrul Gazi Orman İçi Dinlenme Yerleri.

İl Kültür Müdürlüğü

Tel: (228) 212 14 50 – 212 32 94

Faks: (228) 212 38 37

Devlet Güzel Sanatlar Galerisi Müdürlüğü

Vilayet Binası – BİLECİK

Tel: (0 228) 212 10 06

Faks: (0 228) 361 32 94

Müze

Söğüt Müzesi

Adres: Ertuğrul Gazi Cad. Söğüt – Bilecik

Tel: (228) 361 36 94

Önemli Günler

Kurtuluş Günleri:

Bilecik’in Kurtuluşu ve Şeyh Edebali Kültür Şenlikleri

Bilecik

6-7 Eylül

Şenlikler:

Ertuğrul Gazi’yi Anma Şenlikleri

Söğüt

8-10 Eylül

Önemli Haftalar:

Ahilik Kültürü Haftası

Bilecik

12-18 Ekim

GENEL BİLGİLER

Bilecik ili, Marmara Bölgesi’nin güney doğusunda; Marmara, Karadeniz, İç Anadolu ve Ege Bölgelerinin kesim noktaları üzerinde yer alır. İlin bilinen en eski isimleri arasında Agrilion ve Belekoma vardır. Bilecik, Osmanlı İmparatorluğu’ nun doğduğu topraklardadır. Sakarya ırmağının etrafında kurulan ve göletleri ve derelerinin zenginliği ile tanınan yöre antik çağlardan günümüze tarihin izlerini taşır.

İLÇELER:

Bilecik ilinin ilçeleri; Bozüyük, Gölpazarı, İnhisar, Osmaneli, Pazaryeri, Söğüt ve Yenipazar’dır.

Bozüyük: Bozüyük Frigler döneminde oluşmuş bir yerleşim merkezidir. 1908’den sonra Ertuğrul Livası’na bağlanarak Kaza merkezi yapılmıştır. Bozüyük Bilecik’in il olması ile birlikte 1924 yılında ilçe statüsüne kavuşturulmuştur.

Gölpazarı : Bizanslılar döneminde Harmankaya Tekfurluğu’na bağlı olan Gölpazarı, Osman Gazi tarafından alınmıştır. Gölpazarı kuruluşundan itibaren sıra ile Resulşel, Dönen ve Akçaova (Akçaoba) adlarıyla anılmış, son olarak Gölpazarı adını almıştır.

İnhisar : İnhisar önceleri Söğüt’e bağlı bir bucak iken mütevazı nüfusuna rağmen coğrafi konumu dikkate alınarak 1991 yılında ilçe yapılmıştır.

Osmaneli : Osmaneli çok eski bir yerleşim yeridir; Trakyalılar, Romalılar ve Bizans’a ait kalıntılar bunu göstermektedir.

Pazaryeri :Pazaryeri’nde ilk yerleşim 1273 yılında olmuştur. Pazaryeri’nde hediyelik ve turistik toprak ev eşyası ve ağaç eşya yapımcılığı da sürdürülmektedir.

Söğüt : Söğüt, Ertuğrul Gazi tarafından bir kuşatma ve mücadele sonucunda 1232 yılında Bizanslılardan alınmıştır. Ertuğrul Gazi Türbesinin de içinde bulunduğu ilçe önemli bir turizm merkezidir.

Yenipazar : Eski adı Kırka olan Yenipazar, Cumhuriyetten önce Bolu’nun Göynük ilçesine bağlıydı. 1926’da bucak olarak Gölpazarı’na bağlanmış, 1988’de de ilçe olmuştur.

Anıtlar

Metristepe Anıtı: Kurtuluş Savaşının simgesi Zafer Anıtı Bozüyük İlçemizde, İnönü Savaşlarının kazanıldığı yerdedir.

Türk Büyükleri Platformu: Tarihte devlet kuran Türk Büyüklerinin büstlerinin yer aldığı platform Söğüt İlçesindedir.

Kale ve Kuleler

Saat Kulesi: Bilecik il merkezinde, şehre hakim bir yamaç üzerinde inşa edilmiş, dört cepheli, saat göstergeli olup, Sultan II. Abdülhamit tarafından yaptırılmıştır.

Belekoma Kalesi Hamsu Çayı kenarında sivri bir tepe üzerindedir. Bizanslılar tarafından Orta Çağ’da yaptırılmıştır.

İçmeceler ve Kaplıcalar

Osmaneli-Selçik İçmeleri: Osmaneli ilçesine 9 km. uzaklıkta ulaşım kara ve demiryolu ile sağlanmaktadır. İçmenin suyu dört ayrı çeşmeden akar. Mide, karaciğer, safra kesesi bağırsak ve idrar yolları hastalıklarına iyi geldiği gibi böbrek taşlarının eritilmesi ve düşürülmesinde etkilidir.

Söğüt Çaltı Kaplıcası: Söğüt ilçesi Çaltı beldesinde bulunan kaplıcanın suyu 30 km. uzaklıktaki bir kaynaktan gelmektedir. Banyo ve içme şeklinde yararlanılan kaplıca; deri hastalıkları, mide rahatsızlıkları, romatizmal hastalıklar, nevrit, polinevrit ve kadın hastalıklarına iyi gelmektedir.

NE YENİR?

Yöresel yemeklerin çoğunluğunu hamur işleri oluşturur. Yöre halkının bir bölümü, ekmeğini kendisi pişirir. Pide, bükme hodalak fırında pişirilen ekmek türleridir.

Yöre halkı makarna, tarhana, kuskus, erişte gibi yiyecekleri de kendileri hazırlar. Büzme, nohutlu tavuklu mantı, keşkek, ovmaç çorbası, mercimekli mantı, kesme hamur, keklik kebabı, köpük helvası, Bilecik’e özgü yemeklerin başlıcalarıdır.

NE ALINIR?

Pazaryeri İlçesi Kınık Köyünün Toprak Ürünleri ile Dereköy’de yapılan el sanatı ürünü ağızlıklar, alınabilecek hediyelik eşyalardır.

İnhisar İlçesi ve Tarpak Beldesi Marmara Bölgesi nar üretiminde 1. sıradadır

YAPMADAN DÖNME

Ertuğrulgazi’ yi Anma ve Söğüt Şenlikleri ile Bilecik’ in Düşman İşgalinden Kurtuluşu, Ahilik ve Şeyh Edebalı Kültür Sanat Festivalini görmeden,

Şeyh Edebalı , Ertuğrulgazi, Dursun Fakıh Türbelerini; Metristepe Zafer Anıtı, Türk Büyükleri Platformunu ziyaret etmeden,

İnhisar’ın Narını, Pazaryeri’nin meşhur bozası ile helvasını tatmadan,

Söğüt Ertuğrulgazi Müzesi gezmeden,

Pazaryeri Kınık Köyü toprak ürünleri almadan,dönmeyin..

Osmanlı’nın ilk kurduğu şehir “Yenişehir”

Osmangazi 1301 yılında yörenin en güçlü Köprühisar kalesini alamayınca ovanın tam ortasına bir şehir kurar ve bu şehre sayılacak kadar ona yakın, tarihi eserleri ve mimari dokusuyYenişehir adını verir. Bu şehir Osmanlı’nın kurduğu ilk şehir unvanıyla tarihteki yerini alır. Gezimizi Bursa’nın arka bahçesila göz okşayan bereketli topraklara sahip bu ilçeye yapıyoruz.

Bursa, Orhangazi, İznik, Bilecik, İnegöl’ün tam ortasında onlara komşu bir ilçe Yenişehir. Nasıl olmuş ta diğerleri gibi sivrilememiş diye düşünebilirsiniz. Oysa Bursa’nın sadece 55 km arkasında yemyeşil tepeler, bahçeler içinde bozulmamış, yozlaşmamış mimari dokusunu oluşturan Osmanlı evleri, bereketli topraklarında yetişen biber çeşitleri bir o kadar da aranılan lezzete sahip taze fasulyesi, domatesi, bezelyesi ile tanınıyor.

Bursa’dan Ankara yoluna girip İnegöl yönünde yol alırken solunuzda sola ayrılan yola saparak ilerliyorsunuz. Yenişehir Hava Alanı tabelalı rampasız ve virajsız yol sizi üzmeden yormadan tarihi ilçeye getiriyor. Güler yüzlü, misafirperver ilçe halkı yardımseverliği huzur veriyor.

İlçe merkezinde bulunan tarihi yapılar köklü, saygın bir yerde olduğunuzu hissettiriyor. Yapacağınız kısa bir turda ise etrafında havuzlu bir park olan şeker pembesi renkli şık bir saat kulesi ile karşılaşıyorsunuz.

Yenişehir Saat Kulesi

Cumhuriyet Alanı üzerinde yükselen sekizgen planlı saat kulesi dikdörtgen kesme taştan yapılmış, 2,5 metre yüksekliğinde ki kaidesi üzerinde 7 katıyla 25 metre yüksekliğe ulaşıyor. Yenişehir’in Yunan işgalinden kurtuluşundan sonra elde edilen silahların, demir aksamın eritilerek tamiratının yapıldığı söylenen kule bir tür zafer kulesi olarak da anılılıyor. Sultan II. Abdülhamit’in tahta çıkışının 30. yılında (1906) yaptırıldığı belirtilen kulenin 6. katında dört bir tarafa bakan saat katranları yer alıyor. Ağırlık sistemi ile çalışan saat makinesi Bursalı bir saatçi olan Osman Nuri Körüstan imzası taşıyor. Saat Kulesinin yıllardır bir de misafiri bulunuyor. Çan sesinin rahatça duyulması için her yönü açık olan ve dört köşede iki sütun üzerine oturtulan çatı katının üzeri kurşun kaplı kubbesi, bir leylek ailesini ağırlıyor.

Roma, Selçuklu, Bizanslılara ev sahipliği yapmış olan Yenişehir, Osmanlı Devleti’nin kuruluş hutbesinin okunduğu ve devlet olduğunu ilan ettiği yer olan Kumluk Camisi, Sinanpaşa, Çınarlı, Semaki, Kurşunlu, Balibey, Ulu camileri, hanları, hamamları, medrese ve Şemaki Evi müzesiyle geçmişin önemli izlerini taşıyor. Osmanlılardan günümüze kadar gelen tarihimizin canlı tanıkları olan evlerin bir kısmı ise projelendirilerek restorasyon için koruma altına alınmış. İki katlı evler cumbaları, sürgülü pencereleri, kapıları ve kapı tokmakları, kiremitli çatıları, bahçeleri geçmişin zarif örnekleri ile karşılaşmanızı sağlıyor.

Yenişehir’de bir de Şemaki Evi müzesi gezilebiliyor. İran’ın Şemah kasabasından Anadolu’ya gelerek Yenişehir’e yerleşen Şemaki Ailesi tarafından 18. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen ve günümüzde müze olarak hizmet veren Şemaki evi iki katlı. Evin zemin katında taşlık, mutfak, kiler, kışlık odalar bulunuyor. Mutfak duvarına bitişik ahşap merdivenle çıkılan üst katta ise bahçeye bakan revak şeklinde kemerli bölümler ön cepheyi süslüyor. Eyvanlı sofaya açılan başoda ve iki ayrı odalar ile 19.yy ait olan nebat motifleri, manzara dekorlu kalem işleri ilgi çekiyor.

Yenişehir evleri arasında dolaşırken bunlar arasında bir tanesi özellikle ilgi uyandırıyor. 1931 yılı yapımı Cumhuriyet dönemi evi olup, bulunduğu mahalledeki Şemaki evinden sonra Yenişehir’de ki en eski sivil mimari örneği olduğu biliniyor. Yapı 30′lu yıllarda Yenişehir’in Cırnıklar lakaplı ve varlıklı ailesi tarafından, bir şinik altın harcanarak yapıldığı söyleniyor. Üç dört basamakla girilen yağıştan korumalı giriş bölümünün ardından evin iç mekânını gezildiğinde bahçesinde ki havuz, bahçeye bakan salonla tümleşik cumba, ikinci kata çıkılan ve tek parça ağaçtan yapılan merdiven tutamağı, ahşap kullanımı, salondan kilere inilen yerdeki sürgülü kapının ilginçliği dikkat çekiyor. Kilerde bulunan çeşitli büyüklükteki küpler ve 1935 li yıllarda yapılmış duvarları süsleyen orijinal yağlı boya İstanbul resmi ve doğa resimleri, iki oda arasındaki yüklük ve banyoluklara varıncaya kadar evin her köşesi hayranlık uyandırıyor.

NASIL GİDİLİR?

Yola İstanbul’dan özel araçla çıkıyorsanız Çamlıca gişeler sonrası Bayramoğlu sapağında otoyoldan ayrıldıktan sonra bir süre normal yoldan devam ederek Eskihisar feribot iskelesine geliyorsunuz. (Otoyolun Bayramoğlu çıkışı Eskihisar’a bağlanmş olmalıydı).

İşletme el değiştirip İDO’ya geçtikten sonra gerek güvenlik elemanlarının kontrolü ve çevre temizliğine duyarlı davranışlar hissediliyor. Araçlar için geçiş ücreti 30 YTL. Topçular iskelesinde feribottan indikten sonra yıllardır ihmal edilmiş olup nihayet çift yönlü bölünüp genişletilen Yalova yoluna giriyorsunuz. Az bir bölümünde devam eden yol yapım çalışmaları sonrası Yalova Kavşağından Bursa yönüne devam ederek Orhangazi ilçesine ulaşılıyor. İznik Gölü dışından Yenişehir’e gidiş kolaylığı bulunuyor. Güzergâh bahçeler, yemyeşil ekili tarla, bahçeler, köyler ve büyük bir yapı arasından yumuşak dönemeçlerle asfalt olarak Yenişehir’e ulaşıyor. Bursa üzerinden gelenler için geniş yol İnegöl yönünde ilerleyip Yenişehir, Havaalanı yön tabelası takibiyle yeterli olacaktır. Her iki yönden gelen hızlı sürücüler yola çıkan inek sürüleri ile karşılaşabilirler.

Yenişehir kuzeyinde bulunan İznik ilçesinden 25 km, Güneyinde ki İnegöl ilçesinden 27 km, Batısında ki Bilecik ilinden 40 km, Bursa’dan 55km uzaklıkta yer almaktadır. Yenişehir hava alanı ise 3 Ağustos 2004 yılından itibaren THY nin tarifeli seferlerine cevap veriyor.

NE YENİR?

Yenişehir geziniz Salı gününe rastlarsa kendinizi “Salı Pazarı” içinde buluyorsunuz. Çevre köylerden getirilen körpe bahçe ürünleri sizi ve kesenizi şaşırtacak kadar ekonomik fiyatla satılıyor. Bir ekmek veya bir gazete fiyatına, bir kiloya yakın yeşilbiber ve çeşitli sebzeler alabiliyorsunuz. Elma gibi tarla domatesleri, iri patatesler, bilhassa zümrüt yeşili fasulyeler, bezelyeler ovanın bereketli toprağı, temiz havası, bol suyu ile lezzet kazanıyor. Serbest dolaşan köy tavukları, ev yapımı köy ürünleri, tatlı su balıkları ile pazar, bolluk ve bereketi gözler önüne seriyor.

Gezgin Bıçakçı…

Pazarın bir başka sürpriz konuğu ise kolay kolay rastlanmayacak türden bileyici otobüsü! Mehmet Erkul 49 yıldır bıçaklılık ve bileyicilik yapıyor. 72- 90 yılları arasında Bursa Büyük Şehir Belediye sin’de 1983 de getirilen Mersedes markalı otobüsler ile tüm hatlarda şoför olarak çalışan Erkul, emekli olduktan sonra eskidiği için satılığa çıkarılan 16 K 9327 plakalı otobüsü alarak gezici bıçakçılığını bu araçta yapmaya başlamış. İçine kendi yaptığı 5 binden fazla bıçağı doldurmuş. Otobüsün ön tarafını bölmüş ve ev gibi yatılır hale getirmiş. Salı günü Yenişehir pazarı, Cuma Kestel pazarı derken köy köy dolaşır olmuş. Bıçak satan, kasap et makineleri bıçaklarını jilet keskinliği ile bileyleyen, testere dişleyen, sulama borularına arılı, pimaş başlık takan bıçakçının bir de unutamadığı anısı bulunuyor. Yıllar önce bir maç günü Bursa’da dolaşırken otobüsü şehir stadı yakınına park etmiş. Ne olduysa olmuş otobüsteki tüm bıçaklar bir anda satılmış, otobüs boşalmış, sonra da polis onu kovalamış. Allahtan o gün hiçbir yaralama olayı olmadı, bende bir daha oralara gitmedim diyor.

Tecrübeli bıçakçı kurban bıçağının farklı bileylendiğini anlatıyor. Bıçağı taşa tuttuktan sonra, bu defa dönen yağlı keçeye tutar, çapağını eğe ile alır ve son olarak yağ taşına tutarsınız. Bu tür bıçakların çubuk çeliği dışardan gelir, kurban bıçağı özeldir diye ekliyor.

Yenişehir dönüşü yolu İnegöl’den geçenler ünlü İnegöl Köftesi, Bursa’dan geçenler bir veya bir buçuk İskender Kebabın tadına bakabilir, Bursa’nın simgesi haline gelen, Atatürk Caddesinde ki Kafkas’dan kestane şekeri alabilirler.

İpek satan dükkânların çevrelediği Koza Han avlusunda bulunan açık çay bahçeleri farklı mekânlarda mola vermek isteyenlere alternatif olabilecek atmosfer yaşatıyor.

NEREDE KALINIR ?Yenişehir’in Bursa iline yakınlığı konaklama seçeneklerini artırıp cazip kılıyor. Termal özellikli kaplıca suyuna sahip otellerde kalmak isteyenler Çekirge semtine yönelirken Cumalıkızık köyü, veya İznik Gölü kıyılarında bulunan konaklama imkanları monotonluktan sıkılanlara cevap verebilecek nitelikteler.