ÇANAKKALE

ÇANAKKALE

YÜZÖLÇÜMÜ: 9.737 km²

NÜFUS: 486.445 (2011)

İL TRAFİK NO: 17

İLÇELER: Çanakkale (merkez), Ayvacık, Bayramiç, Bozcaada, Biga, Çan, Eceabat, Ezine, Gelibolu, Gökçeada, Lapseki, Yenice.

İLGİ ÇEKİCİ YERLER: Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı, Truva, Assos, Abydos, Ophrynion, Sigeion ve Sestos Kalıntıları, Çanakkale Arkeoloji Müzesi, Çanakkale Askeri Müzesi, Çamyayla Atatürk Müzesi, Çanakkale Şehitleri Anıtı ve Harp Hatıraları Müzesi, Truva Müzesi, Avustralya, İngiliz, Yeni Zelanda Anıtları ve Şehitlikleri, Kestanbolu, Tepeköy, Külcüler, Çan Kaplıcaları, Kürazlı ve Balaban Madensuları, Kale-i Sultaniye, Köprülü Mehmed Paşa, Sefer Şah, Yazıcıoğlu, Bolayır Gazi Süleyman Paşa, Lapseki Süleyman Paşa, Umurbey, Hüdavendigâr Camileri, Gelibolu Ulucamisi (Hüdavendigâr Camisi), Bolayır Namık Mezarı.

Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Koruma

Genel Müdürlüğü Kamp Yerleri

Kabatepe, Gelibolu Y.Ad.M.Parkı

Eceabat / Çanakkale

Tel: (286) 814 10 25

İl Kültür Müdürlüğü

Tel: (286) 217 23 71

Faks: (286) 212 45 22

Devlet Güzel Sanatlar Galerisi Müdürlüğü

Kayserili Ahmet Cad. (Madam Kety’nin Evi)

ÇANAKKALE

Tel: (0 286) 217 61 61

Faks: (0 286) 212 45 22

Müze

Çanakkale Müzesi

Adres: İzmir Cad. – Çanakkale

Tel: (286) 217 32 52

Faks: (286) 217 11 05

Örenyerleri

Troia Örenyeri – Merkez/Tevfikiye

Alexandria Trous – Ezine/Dalyan

Assos – Ayvacık/Behramkale

Kilitbahir Kalesi – Eceabat/Kilitbahar

Önemli Günler

Mahalli Kutlama Günleri:

Namık Kemal’ı Anma Günü

Gelibolu

2 Aralık

Atatürk’ün Gelibolu’ya Cumhurbaşkanı Olarak Gelişi Yıldönümü

Gelibolu

2 Eylül

M. Akif Ersoy’u Anma Günü

Çanakkale

27 Aralık

Atatürk’ün Çanakkale’ye Gelişi

Çanakkale

1 Eylül

Çanakkale Deniz Şehitlerini Anma Günü

Çanakkale

4 Nisan

Çanakkale Hava Şehitlerini Anma Günü

Çanakkale

15 Mayıs

Türklerin Rumeliye Çıkışları ve Rumeli Fatihi

Gazi Süleyman Paşa’yı Anma Günü

Gelibolu

28 Mayıs

Anafartalar Zaferini Kutlama Günü

Çanakkale

10 Ağustos

Kabotaj Bayramı

Çanakkale

1 Temmuz

Ayazma-Kazdağı-İda Güzellik Yarışması

Kurtuluş Günleri:

Deniz Zaferi

Çanakkale

18 MartBiga’nın Düşman İşgalinden Kurtuluşu

Çınarlı Mevkii ve Kültür 1990 Sarayı / Biga

18 EylülÇanakkale’nin Düşman İşgalinden Kurtuluşu

Çanakkale

22 Eylül

Bozcaada’nın Düşman İşgalinden Kurtuluşu

Bozcaada

20 Eylül

Gökçeada’nın Düşman İşgalinden Kurtuluşu

Gökçeada

17 Ekim

Gelibolu’nun Düşman İşgalinden Kurtuluşu

Tuğravul Cad. Gelibolu

26 Kasım

Ezine’nin Kurtuluş Günü

Ezine

1-5 Eylül

Çan’ın Kurtuluş Günü

Çan

23 Eylül

Çanakkale Kültürlerarası Troya Şenliği

Çanakkale

15-28 Temmuz

Denizcilik ve Kabotaj Bayramı Şenlikleri

Gelibolu

1 Temmuz

Lapseki Hıdrellez Şenlikleri

Lapseki

6 Mayıs

Lapseki Kiraz Şenliği

Lapseki

Haziran Ayının Ortaları

Hıdrellez

Çanakkale

6 Mayıs

Festivaller:

Çanakkale Troya Festivalleri

Çanakkale

10-14 Ağustos

Bayramiç Ayazma Festivali

Çanakkale

17-19 Ağustos

Panayırlar:

Lapseki İlçe Panayırı

Lapseki

10-14 Eylül

Biga İlçe Panayırı

Biga

8 Haziran

Ezine Sonbahar Hayvan ve Emtia Panayırı

Ezine

21-25 Mayıs

Ezine İlkbahar Panayırı

Ezine

30 Mayıs-2 Haziran

Yenice Panayırı

Yenice

17-20 Haziran

Yenice Akçakoyun Panayırı

Yenice

22-25 Haziran

Yenice Pazarköy Panayırı

Yenice

Bayramiç İlkbahar Hayvan ve Emtia Panayırı

Bayramiç

17-20 Mayıs

Ayvacık Panayırı

Ayvacık

26-31 Mayıs

Çan İlkbahar Hayvan ve Eşya Panayırı

Çan

3-5 Haziran

Çan Sonbahar Hayvan ve Eşya Panayırı

Çan

15-17 Eylül

Gelibolu Emtia Panayırı

Gelibolu

17-20 Ağustos

1. Resim: Truva’da Tahta At (Reprodüksiyon)

2. Resim: Edremit Yöresi – Gelin Başı

3. Resim: Çanakkale-Assos

GENEL BİLGİLER;

Kıyılarıyla Avrupa ve Asya’yı birleştiren Marmara ve Ege Denizini birbirini bağlayan Çanakkale savaşlarının en kanlı muharebelerinin cereyan ettiği, çok sayıda şehitlik, anıt ve mezarlıkların bulunduğu Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı, Troya, Assos gibi eski uygarlık merkezlerinin beşiği olan il iç ve dış turizmde önemli bir yer almaktadır.

İLÇELER

Çanakkale ilinin ilçeleri; Ayvacık, Biga, Bozcaada, Çan, Eceabat, Ezine, Gelibolu, Gökçeada, Lapseki ve Yenice’dir.

Assos (Behramkale)

Ayvacık ilçesinde yeralan Assos dört mevsim yerli ve yabancı turistleri konuk etmektedir. Akropol denizden 238 m. yüksekliğindedir. Athena Tapınağı M.Ö. 6ncı yüzyılda burada aynı yerde yapılmıştır. Biga yarımadası ve Edremit Körfezi’ni koruması özelliği yanında, eski ihtişamı nedeniyle bu Dorik tapınak restore edilmiştir. Tapınağın kalıntılarına vuran ay ışığını seyretmek için bir süre kalıp beklenebilir ya da sabah erkenden kalkıp güneş yavaş yavaş yükselirken şehrin yukarısından

Edremit Körfezi’nin şahane görüntüsü izlenebilir ve böylece bu cennet köşesinin neden seçildiği anlaşılır. Tepelerden denize doğru agoralar, bir tiyatro ve bir de Jimnasyum yer almaktadır. Akropol’un kuzey köşesinden, hepsi de 14 üncü yüzyılda Osmanlı Sultanı I. Murat zamanında yapılan bir cami, bir köprü ve bir de kale görülür. Aşağısında ufak ve sevimli bir liman bulunmaktadır.

Behramkale’nin 25 km. batısında, Gülpınar köyünde M.Ö. 2nci yüzyılda Apollon Smintheus Tapınağı’nın yapıldığı tarihi şehir Chryse yer almaktadır. Gülpınar’ın 15 km. batısında, işaretleri bulunmayan sivri kayalıklı bir sahil boyunca uzanan yolda, denize inen dik yamaçtaki hoş köy evleriyle, Babakale bulunmaktadır.

Bozcaada

Çevresi 14 mil tutan Bozcaada, önemli bir turistik merkezdir. Etrafındaki irili ufaklı adacıklarla çevrili olan ada, Çanakkale Boğazı’na 15 mil, Limni’ye 30 mil, Midilli’ye 33 mil mesafededir. Ulaşımın sağlandığı Ezine ilçesi Geyikli beldesi Yükyeri Feribot İskelesine ise 3,4 mil uzaklıktadır.

Adada Liman Koyu, Değirmenler Koyu, Poyraz Limanı, Çanak Limanı, Çapraz Limanı, Çanak Limanı, Kocatarla Limanı, Lagor Limanı, Ayana Limanı, Ayazma Koyu, Sulubahçe Koyu, Habbeli Koyu olmak üzere on iki adet cennet benzeri koyu vardır. Bu koylara Adadaki dalış merkezi tarafından koylarında dalış turları düzenlenmektedir.

Bozcaada’ya yaklaşıldığında bir Venedik kalesi dikkat çeker. Venedik, Ceneviz ve Bizanslılar döneminde kullanılan kale, Çanakkale Boğazı’nın önemi nedeniyle Fatih Sultan Mehmet döneminde esaslı bir şekilde onarılmıştır.Adanın şarabı suyu kadar boldur; bir tur atıldığında birçok bağ ve şaraphaneler görülür. Adanın batısındaki yeldeğirmenleri adanın olduğu kadan çevrenin de önemli ölçüde elektrik enerjisini sağlamaktadır.

Adada konaklamak için her talebe uygun otel ve pansiyon bulunmaktadır.

Gökçeada

Adalarının en büyüklerinden biri olan Gökçeada körfezlerle çevrilidir. Farklı tonlardaki çam ve zeytin ağaçları ile kaplı tepelerinde yer yer kutsal pınarlar ve manastırlar bulunmaktadır. Buraya, Çanakkale ve Kabatepe’den tarifeli, muntazam araba vapuru seferleri yapılmaktadır. Gökçeada (Kuzu limanı), Çanakkale’den izlenen rotaya göre 32 mil, Gelibolu yarımadasındaki Kabatepe limanına 14 mil, Bozcaada’ya 33 mil, Ege denizinde bulunan Yunan adalarından Limni’ye 16 mil, Semadirek adasına 14 mil uzaklıktadır. Tatlı su kaynakları bakımından dünyanın en zengin adalarından biridir. Adanın koylarına dalış turları düzenlenmektedir.

Truva

İntepe Bucağı, Tevfikiye Köyü yakınında, Çanakkale’ye 30 km. uzaklıkta, Hisarlıktadır. Arkeolojik kazılar farklı zamanlardaki yerleşim mekanlarını, şehir surlarını, ev temellerini, bir tapınak ve tiyatroyu ortaya çıkarmıştır. Tahtadan sembolik bir at eski savaşı hatırlatmaktadır. Tarihi limanı Alexandria – Troas M.Ö. 3. yüzyılda yaptırılmıştı. St. Paul burayı iki kere ziyaret etmiş, ve üçüncü misyonerlik yolculuğuna, Assos’a yine buradan başlamıştır.

Dardanos

Çanakkale’ye 11 km. uzaklıkta Kalabaklı Çayı kıyısında, Maltepe’dedir. Bu mezar anıtı, bir koridor, ön oda ve ana mezar odasında oluşmaktadır. İçinde bir çok iskeletle, altın takılar, bronz ve pişmiş topraktan gereçler, kandiller, gözyaşı şişleri, müzik araçları bulunmuştur. Mezarda Arkaik İyonik ve Roma dönemlerinden yapılar vardı.

Gülpınar

Ayvacık çevresinde kalıntıları bulunan antik eserlerden İlyada Destanı’nın birinci bölümünün geçtiği Apollon Smintheus Tapınağı, Gülpınar’da bulunmaktadır. Tapınak kalıntıları ve tapınaktan çıkan eserler buradaki müzede sergilenmektedir. Bölgede bulunan müzede Tapınağa ait rölyeflerde bu sahneleri görülebilmektedir.

Zeus Altarı

Küçükkuyu beldesine bağlı Adatepe Köyünün üst tarafında bulunan,ön tarafı diklemesine uçurum olan mağara, Zeus’un mağarası olarak bilinmektedir.

Alexandreia

Dalyan Köyündedir. M.Ö 310′da ‘Sgia’ adlı küçük bir köyün yerine kurulmuştur. Güçlü ve zengin bir ticaret merkezi olarak gelişen kent Romalılar döneminde de önemini korumuştur.

Neandria

Kayacı Köyü yakınında Çığrı Dağı’ndadır. Kenti çevreleyen surlar 3 m. Kalınlıkta ve 3200 m uzunluktadır.

Sestos

Eceabat’a 4 km. uzaklıkta,Yalova köyündedir. Akbaş Limanı’nın güneyinde kurulmuştur. Fatih Sultan Mehmet Kilitbahir Kalesi’ni yaptırırken, Sestos kalesinin taşları kullanılmıştır.

Kaleler

Sultan Kale (Kale-Yi Sultaniye)

Kente adını veren önemli ve görkemli bir anıt niteliğindir. XV. yy. ortalarında Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılmış 1551′de Kanuni Sultan Süleyman döneminde onarılmıştır.

Gelibolu Kalesi

Antik dönemde kurulduğu bilinen kaleyi, Bizans İmparatoru I. Justiniaus onartmıştır. Evliya Çelebinin anlattıklarına göre, dik ve kesik kayalarla kurulu 6 köşeli bir kaleydi.

Kazdağı (Ayazma)

Bayramiç ilçesi, Evciler köyünden sonra 5 km. mesafededir. Kazdağı’na özgü uzun ağaçları, gürül gürül akan suları ve piknik yerleri ile ilimizin en güzel mesire yerlerinden birisidir. Kazdağı’nda (Ayazma) her yıl ağustos ayı içinde Geleneksel Kazdağı Güzellik Yarışması düzenlenmektedir.

1774 m. yüksekliğindeki Kaz Dağı (Ida Dağı) muhteşem manzarası, sakin yeşil alanları ve sıcak su kaynaklarıyla Kaz Dağı Milli Parkı’nın yanında, Çanakkale’nin güney ucundadır. Bayramiç ve Evcilerden geçerek Kaz Dağı Milli Parkı’na ulaşan kuzey girişinde gündüz kampingleri için birçok imkan mevcuttur. Çanakkale’ye 60 km olan Bayramiç’te 18 inci yüzyıl güzel Hadimoğulları Konağı (Osmanlı evi), içindeki etnografya müzesi ile yer almaktadır

NE YENİR?

Her kenarından denize kıyısı olan Çanakkale ve ilçeleri tam bir deniz ürünleri cennetidir. Her mevsin taze balık ve deniz ürünleri bulmak mümkündür. Gökçeada ve Bozcaada üzümleri ve burada yetişen üzümlerden geleneksel yöntemlerle imal edilen şarapları tadılmalıdır.

NE ALINIR?

Çanakkale’den eski el sanatları ürünlerinden, seramik çanak, çömlek imalatları almadan, Bozcaada ve Gökçeada’da imal edilen şaraplardan satın almadan dönmeyin.

YAPMADAN DÖNME

Gelibolu’yu görmeden, Şehitlikleri ziyaret etmeden,

Kaz dağını gezmeden,

Assos’ta gün batımı izlemeden, görsel sanatlar festivalini görmeden,

Truva’yı gezmeden, tahta ata çıkmadan,

Bozcaada’da şaraplarını tatmadan

Gökçeada’nın koylarında dalış yapmadan,

…Dönmeyin