KARABÜK

KARABÜK

YÜZÖLÇÜMÜ: 4.145 km²

NÜFUS: 219.728 (2011)

İL TRAFİK NO: 78

İLÇELER: Karabük (Merkez) , Eflani, Eskipazar, Ovacık, Safranbolu, Yenice

İl Kültür Müdürlüğü

Tel: (370) 712 12 13

Müze

Karabük Kardemir Demir Çelik Müzesi

Önemli Günler

Demir-Çelik İşletmeleri Temel Atılış Yıldönümü

Karabük

3 Nisan

Safranbolu Camileri ve Diğer Eserler:

Safranbolu’nun genel dokusunun yanında, ilçedeki anıtlar da tek başlarına önemli özellikler gösterirler. Yerleşimin en eski yapısı, ahşap tavanlı camilerin ilki olan Cami-i Kebir mahallesindeki Eski Cami, diğer adıyla Gazi Süleyman Paşa Camii’dir. Yapının kesin yapım tarihi bilinmemekle beraber, 1309-1340 yıllarında Candaroğlu Beyliği’nin başında bulunan, sanata ve sanatçılara yakınlığı ile tanınan Şücaüddin Süleyman Paşa tarafından yaptırıldığı görüşü hakimdir. Onarımlar sonucu yapı özgün görünümünü tamamen yitirmiş durumdadır. Yine Süleyman Paşa tarafından inşa ettirildiği belirtilen ve artık kullanılmayan Eski Hamam’ın Bizanslılar zamanından kaldığı öne sürülmektedir.

Çarşı içindeki Cinci Hanı 1640-48 yıllarında, Köprülü Camii 1656-61 yılları arasında inşa edilmiştir. 1779 tarihli Kazdağlı Camii ise ortası kubbe, yanları aynalı tonozla örtülü üç bölümlü son cemaat yeri, kare plânlı ve tromp geçişli kubbeyle örtülü ibadet mekânından oluşur. Safranbolu’daki ikinci ahşap tavanlı örnek, İzzet Mehmet Paşa mahallesindeki Hidayetullah (Dişçi) Camii’dir. Yakınındaki, günümüze gelememiş çeşmenin kitabesine dayanarak caminin 1693-94 yılında inşa ettirildiği anlaşılmaktadır. Safranbolu’nun en anıtsal yapısı olan İzzet Mehmed Paşa Camii, Sadrazam Safranbolulu İzzet Mehmed Paşa tarafından 1796 yılında inşa ettirilmiştir. Çoğu moloz taşlarla yapılmış ve sıva ile kaplanmış diğer camilerden farklı olarak kesme taşlarla kaplanmıştır. Üzerinde Sultan III. Selim’in (1789-1807) tuğrası bulunan mermer minberin bezemeleri dikkat çekicidir. Örtü sistemi ise kalem işleriyle süslüdür.

1767 yılında inşa edilen Dağdelen Camii ile 1878 yılında bir derenin üzerine inşa edilmiş yuvarlak kemere oturan Lütfiye (Kaçak) Camii önemli eserler arasında sayılmalıdır. Lütfiye Camii, gerek tavanı, gerek ahşap korkuluklu mahfili, gerekse de ahşap minaresi büyük ölçüde özgünlüğünü korumaktadır. Yapının kanımızca daha iyi bir biçimde korunmasının temel nedenlerinden biri, yerleşim merkezinin dışında yer alması ve az sayıda cemaati bulunmasıdır. Mescit Mahallesindeki 1885 tarihli Mescid Camii de ahşap tavanlı örneklerdendir.

İlçedeki 4 türbeden üçü Halvetî tarikatı şeyhleri için yapılmıştır. Hacı Emin Efendi Türbesi (1866), Şeyh Mustafa Türbesi ile Ali ve Hasan Baba Türbesi’nin (1871) yanında, 1845 yılında Safranbolu’da vefat eden Köstendil Kaymakamı Hasan Paşa için yaptırılan türbe, benzerleri arasında en gösterişli olandır.

Safranbolu’nun çeşitli mahallelerinde bulunan çok sayıda çeşme arasında 1661 tarihli Köprülü, 1691 tarihli Taş Minare ve 1803 tarihli Hidayetullah çeşmeleri camileri ile birlikte yapılmış, diğerleri ise müstakil örneklerdir. Müstakil örneklerden en erken tarihlisi, Baba Sultan mahallesindeki 1682 tarihli Hürgele (Akça Su) Çeşmesi’dir.

Safranbolu’nun Kıranköy semtinde yer alan Ulu Cami ise, 1956 yılında kiliseden dönüştürülmüştür. Hagios Stephanos adıyla tanınan Kilise’nin 1093 yılında yaptırıldığı öne sürülmektedir.

Safranbolu Kendini koruyan Kent

Anadolu’nun kuzeybatı kesiminde tarihi evleri ile ünlü Safranbolu bir İyon prensesi tarafından kurulmuştur. Kent ve çevresi tarih boyunca Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı gibi birçok uygarlık yaşamıştır. Safranbolu tarihi ipek yolunun Kastamonu-Gerede-Istanbul kesimi üzerinde önemli bir konaklama merkeziydi.

Sahip olduğu mirasın zenginliği yanında, bu mirası çevresel dokusu içinde korumaktaki başarısından dolayı Safranbolu 1994 yılı sonunda UNESCO tarafından “Dünya Miras Listesi”ne dahil edilmiş ve bir dünya kenti haline gelmiştir. Safranbolu tarihi ve kültürel zenginliğinin ifadesi olarak bugün doğal ve çevre dokusu içinde korunmakta olan 1008 esere sahiptir. Kaya Mezarları, höyükler, Cinci Hanı ve Hamamı, Köprülü Mehmet Paşa Camisi, İzzet Mehmet Paşa Camisi, Yemeniciler Arastası, İncekaya Su Kemeri, Konaklar, Çeşmeler, Türbeler bu eserlerin bir bölümüdür.

Safranbolu ilk ününü geleneksel ve özel bir mimari yapıya sahip Safranbolu Evleri ile kazanmıştır. Bu evler 18. ve 19. yy Türk toplum yaşantısını günümüze aktaran mükemmel mimarlık örnekleridir. Kalabalık aile yapısının, ekonomik zenginliğin ve yöredeki iklim özelliklerinin etkilerini taşıyan bu evler görkemli çatıları nedeniyle “Beş cepheli mimari eser” olarak nitelendirilmektedir.

Safranbolu Evleri 2-3 katlı, 6-8 odalı, cumbalı, her odasında fazla sayıda penceresi olan ve odalarının her ayrıntısı büyük bir ustalıkla meydana getirilmiş yapılardır. Bu yapılarda taşın estetik kullanımı, ahşap işçiliğinin akıllara durgunluk veren kalitesi, tavan ve duvar süslemeleri, iç mekanlarda kurulmuş havuzlar, merdiven korkulukları ve nihayet kapı tokmakları… Hepsi seyredenleri hayran bırakacak güzelliktedir.

Safranbolu evinin üzerinde yapıldığı arsa ne şekilde olursa olsun, üst katlarda geometrik bütünlük büyük bir ustalıkla sağlanmıtır. Ev yerleşiminde komşuluk ilişkileri ön planda tutulmuştur. Arnavut kaldırımlı dar sokaklar insanları birbirine yaklaştırırken, evlerin cumbaları ve çıkmaları bu dar sokaklarda görünümü zenginleştirmektedir.

Safranbolu,tarihi boyutunun ve evlerinin yanı sıra çok ilgi çekici doğal güzelliklere de sahiptir. Bu anlatım turizmi çeşitlendirme kaygısının bir ürünü değildir.Gercekten Safranbolu’da bulunan doğal güzellikler herhangi bir yerleşim yerini tek başına ön plana çıkarmaya yetecek düzeydedir. Ne var ki bir müzekent görünümdeki Safranbolu’yu üne kavuşturan geleneksel Türk evlerinin mükemmelliği ilçenin doğal güzelliklerini ikinci plana çıkarmaktadır. Ağırlığının yüzbin katı kadar sıvıyı sarıya boyayabilen ve adını kente vermiş olan safran bitkisi burda yetişmektedir ve bu kentin gözbebeğidir.Safranbolu’nun ün yapmış diğer ürünü Safranbolu Çavuş Üzümü’dür.Çavuş üzümleri içinde en çok tutulanı bu üzümdür ve yörede yaygın olarak yetiştirilmiştir. Safranbolu ayrıca lokumu ile de tanınmaktadır. İlçede çeşitli türlerde lokum yapan imalathaneler bulunmakta ve ilçe dışına lokum satılmaktadır.

Safranbolu’nun tanıtılmasıyla birlikte artan ilginin yoğunluğu turizm olanaklarını da geliştirmektedir. Bugün Safranbolu kültürel turizm anlayışının ilgi odağıdır.

KONUMU VE ULAŞIM



Safranbolu; Batı Karadeniz Bölgesinde; bağlı bulunduğu Karabük iline 10km., Ankara’ya 240 km. ve Istanbul’a 406 km. uzaklıktadır. Ankara ve İstanbul ile bağlı bulunduğu karayolunun büyük bir bölümü otobandır. Normal süratle Safranbolu Ankara arası 2,5 saatte, Safranbolu İstanbul arası ise 5 saatte katedilmektedir.

Denize en yakın bağlantıları ise 91 km. ile turistik İnkumu, 97 km. ile yine turistik Amasra’dır.

İklim yönünden yılın dört mevsiminin özelliklerini de yaşayan Safranbolu’da yaz ve kış ayları insanların yaşamlarında zorluk yaratmayacak özelliktedir.

Safranbolu her türlü konaklama ve restaurant ihtiyacına cevap verecek özellikte bir kent merkezidir.

Gezilecek yerler :KENT İÇİNDEKİ NOKTALAR:

- Gezi Evleri (Kaymakamlar Evi, Kileciler Konağı, Mümtazlar Evi, Karaüzümler Evi, Kavsalar Evi)

- Cinci Hanı,Cinci Hamamı

- Eski Hükümet konağı, Saat Kulesi, Güneş Saati

- Eski Tabakhane

- Eski Değirmen

- Çarşılar (Yemeniciler Arastası, Demirciler, Bakırıylar, Kalaycılar, Semerciler çarşısı )

- Camiler (Kazdağlı, Köprülü Mehmet Paşa, İzzet Mehmet Paşa, Daşdelen, Akçasu Kaçak Camisi)

SEYİR TERASLARI

- Hıdırlık tepesi

- Mezarlık ve Kale

- Hasandede kayasy

- Şahbalı

- Gümüş Tepesi

- Hastane Altı

- Küpçü Tepesi

ARKEOLOJiK ALANLAR

- Kaya Mezarları (Hacılarobası; Grup Köyleri,Karakoyunlu Mah.)

- Gümüş Tepesi Höyüğü

DOĞA YÜRÜYÜşLERİ

- Düzce Köyü Kanyonu

- Tokatlı Kanyonu

- Bulak Deresi

- Aşağı Tabakhane

- Dereköy Değirmeni

- İncekaya Köyü

- İncekaya Su Kemeri

- Dere Sokak

- Akçasu Camisi

- Uzunkır

- Gümüş

- Dibanos

- Dışkale Altı

- Misak-i Milli

- Kanlıkaya Akseki

ORMAN VE YAYLALAR

-Kirkille Çamlığı

-Gürleyik Mesire Yeri

-Sarıçiçek Yaylası

-Uluyayla

DİĞER İLGİ NOKTALARI

- İncekaya Su Kemeri

- Yörük Köyü

- Konarı Gölü

– Konarı Taş Köprü

– Su Değirmeni

- Bulak ve Hızar Mağaraları

NE YENİR?

Kentte Evlerin restorasyonu ile oluşturulmuş pek çok yeme-içme ve eğlence mekanları bulunmaktadır. Akşamları Çarşı bölgesinde yoğunlaşmış eğlence mekanlarında canlı müzik dinlenebilir. Gözleme, kuyu kebabı, yayım makarnası, su böreği ve ev baklavası bulunabilecek yöresel yemeklerdendir. Her zaman taze satılan, fındıklı, şamfıstıklı, güllü ve safranlı çeşitleri bulunan Safranbolu Lokumu, Safranbolu Evleri kadar ünlüdür.

Safranbolu Müze Evleri

Safranbolu’da Kültür Bakanlığı, Kaymakamlık ve Özel teşebbüsler tarafından yapılan Müze Evler bulunmaktadır. En eskisi olan ve Kültür Bakanlığı tarafından düzenlenen Kaymakamlar Müze Evi ve Safranbolu Kaymakamlığı tarafından restore edilip düzenlenen Kileciler Konağı etnografik olarak Eski Safranbolu Evini ve yaşama biçimini örneklemektedir. Diğer özel gezilebilir evler ise Mümtazlar Konağı ve Karaüzümler Konağıdır. Yemeniciler Arastasındaki Ahmet Demirezen Yemenicilik Müzesi ise kaybolmaya yüz tutmuş Yemenicilik el sanatına ilişkin örnekler sunar

Safranbolu'da ne yenir?

Kentte Evlerin restorasyonu ile oluşturulmuş pek çok yeme-içme ve eğlence mekanları bulunmaktadır. Akşamları Çarşı bölgesinde yoğunlaşmış eğlence mekanlarında canlı müzik dinlenebilir. Gözleme, kuyu kebabı, yayım makarnası, su böreği ve ev baklavası bulunabilecek yöresel yemeklerdendir. Her zaman taze satılan, fındıklı, şamfıstıklı, güllü ve safranlı çeşitleri bulunan Safranbolu Lokumu, Safranbolu Evleri kadar ünlüdür.

SAFRANBOLU'DA GEZİLECEK YERLER

Daha çok Eski Türk Evleri ile tanınan Safranbolu, 1200′ü koruma altında olan sayısız kültürel esere sahiptir.

Evler şehrin iki bölümünde toplanmışlardır. Bunlardan ilki kışlık evlerin bulunduğu Çarşı kesimi, diğeri yazlık evlerin bulunduğu Bağlardır.

Kentin turistik ve tarihi eserlerinin yoğunlaştığı bölge Çarşı kesimidir.

Bu bölge kuzeydeki Kale ile güneydeki Hıdırlık tepelerinden izlenebilir. Üzerinde iki anıt mezar bulunan Hıdırlık Tepesi, eski dönemlerde açık hava namazgahı olarak kullanılmıştır. Bu tepeden kentin anıtsal eserlerini bir arada görmek mümkündür.

Kale ve çevresi ilk yerleşim alanıdır. Bu tepede bulunan Eski Hükümet Binası, halen çalışmakta olan 200 yıllık Saat Kulesi ve artık kullanılmayan Hapishane Binası kentin görülmeye değer tarihi eserleridir.

Kentte 25′in üzerinde tarihi önemi bulunan cami bulunmaktadır. Bunlardan en önemlileri Köprülü Mehmet Paşa ile Sultan III. Selim’in Sadrazamı İzzet Mehmet Paşanın yaptırdıkları, kendi adları ile anılan camilerdir.

Hizmete açılan Cinci Hanı ile halen kullanılmakta olan Cinci Hamamı, Sultan Deli İbrahim’in danışmanlığına kadar yükselen Safranbolulu Cinci Hoca tarafından yaptırılmış olup, kentin görülmeye değer eserlerindendir.

Safranbolu’da üretim ve ticaret, Lonca sistemi ile yürütülen çeşitli çarşılarda yapılmaktaydı. Bugün halen üretimin sürdüğü Demirciler, Bakırcılar, Kalaycılar ve Semerciler Çarşıları kentteki el işçiliginin devamını sağlamaktadır. Restore edildikten sonra el sanatları satış merkezi haline gelen tarihi Yemeniciler Arastası ve çevresindeki dükkanlarda Safranbolu’ya özgü hediyelik eşya satılmaktadır.